Login (DCU Staff Only)
Login (DCU Staff Only)

DORAS | DCU Research Repository

Explore open access research and scholarly works from DCU

Advanced Search

Liam Ó Rinn (1886-1943): Scríbhneoir cathrach agus criticeoir iarchoilineach

Daltúin, Máire (2013) Liam Ó Rinn (1886-1943): Scríbhneoir cathrach agus criticeoir iarchoilineach. PhD thesis, Dublin City University.

Abstract
Liam Ó Rinn (1886-1943), a thuiscintí ar an teanga G haeilge, a chuid tuairim íochta i dtaobh léann na Gaeilge agus an corpas fairsing scríbhneoireachta a shaothraigh sé i rith a shaoil, is bunábhar don taighde seo. Fear a bhí ann a m hair sa tréim hse sin in Éirinn ina raibh athruithe mora ag tarlú, ni ham háin m aidir le neam hspleáchas polaitiúil na tíre, ach ó thaobh cúrsaí cultúrtha agus teanga de chom h maith. Bhí sé sáite i ngluaiseacht na hAthbheochana agus d ’oibrigh sé go fonnm har, go díograiseach, agus go leanúnach ar son na Gaeilge ar feadh a shaoil. Sm aointeoir nuaaoiseach a bhí ann, a raibh sé mar chúram air an teanga a fhorbairt agus a chothú mar theanga bheo chumarsáide. Dá bhrí sin, bhí Liam O Rinn claonta i dtreo gnéithe úra na teanga a chur chun cinn, agus rinne sé iarrachtaí talam h nua a bhriseadh i gcúrsaí stíle agus seánra. Duine de na criticeoirí ba luaithe a rinne léirm heastóireacht ar litríocht na hA thbheochana agus ar litríocht na Gaeilge i gcoitinne a bhí ann agus ar an ábhar sin pléitear an ghné seo dá shaothar sa tráchtas. Bhí Ó Rinn sáite i saol na cathrach agus bhí tuairim í láidre aige m aidir le tábhacht na cathrach ó thaobh shaothrú na Gaeilge de. Bhí tuiscint ghéar aige ar thábhacht an aistriúcháin agus a ról i bhforbairt na nualitríochta. Chomh maith leis sin, ba scríbhneoir cruthaitheach é Liam O Rinn agus tá cáil bainte am ach aige go mórm hór m ar gheall ar na saothair nuálacha Tu rus go Páras (1931), an chéad leabhar taistil a scríobhadh san fhichiú haois sa Ghaeilge, agus Mo Chara Stiofán (1939), saothar neam hghnách m achnaim h agus beathaisnéise. Is í an bhunchloch a bhfuil an tráchtas seo bunaithe uirthi ná C lár Saothair Uí Rinn, liosta iom lán dá chuid scríbhinní, idir leabhair agus aistí iriseoireachta. Tá an pié sna caibidlí bunaithe ar na bunscríbhinní seo, agus an C lár Saothair féin curtha ar fáil i bhfoirm A guisín ar chúl an tráchtais. Tá aitheantas faighte ag O Rinn m ar dhuine de na nua-aoiseoirí i bhforbairt litríocht na G aeilge sa tréim hse i ndiaidh bhunú an stáit. Féachann an tráchtas seo le mionscagadh a dhéanam h ar a shaothair d ’fhonn a thábhacht m ar chriticeoir agus mar scríbhneoir a m heas agus a chur i gcom hthéacs a linne.
Metadata
Item Type:Thesis (PhD)
Date of Award:November 2013
Refereed:No
Supervisor(s):Nic Eoin, Máirín and Ni Dhonnchadha, Aisling
Subjects:Humanities > Irish language
Humanities > Literature
DCU Faculties and Centres:DCU Faculties and Schools > Faculty of Humanities and Social Science > Fiontar agus Scoil na Gaeilge
Use License:This item is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 3.0 License. View License
ID Code:22502
Deposited On:30 Jul 2018 12:11 by Thomas Murtagh . Last Modified 30 Jul 2018 12:11
Documents

Full text available as:

[thumbnail of Maire Daltuin.pdf]
Preview
PDF - Requires a PDF viewer such as GSview, Xpdf or Adobe Acrobat Reader
2MB
[thumbnail of Maire Daltuin_Vol_1.pdf]
Preview
PDF - Requires a PDF viewer such as GSview, Xpdf or Adobe Acrobat Reader
7MB
Downloads

Downloads

Downloads per month over past year

Archive Staff Only: edit this record